Hướng dẫn ôn thi tốt nghiệp THPT 2009

Hướng dẫn ôn thi tốt nghiệp THPT 2009

Học sinh trường THPT Trần Đại Nghĩa (TP.HCM) tham gia một buổi Tư vấn mùa thi do Báo Thanh Niên tổ chức Ảnh: Đào Ngọc Thạch

* Lượng kiến thức mà thí sinh tự do phải bổ sung nhiều nhất là 30%

Vụ Giáo dục trung học (Bộ GD-ĐT) đã hoàn thành dự thảo hướng dẫn ôn
tập tốt nghiệp THPT và đang xin ý kiến đóng góp của Cục Khảo thí và
Kiểm định chất lượng giáo dục trước khi ban hành. Ông Nguyễn Hải Châu
(ảnh) - Phó vụ trưởng Vụ Giáo dục trung học - cho biết:

Hướng dẫn ôn thi tốt nghiệp THPT có hai nội dung chính: Thứ nhất là yêu cầu
học sinh (HS) phải nắm vững chuẩn kiến thức chương trình THPT hiện
hành, chủ yếu là lớp 12; thứ 2 là hướng dẫn cách tổ chức ôn tập và
phương pháp ôn tập sao cho có hiệu quả.
* Ông có thể nói cụ thể hơn về cách thức và phương pháp ôn tập đó?

Hướng dẫn ôn thi tốt nghiệp THPT 2009 P8a1

Ảnh: Tuệ Nguyễn

- Cách tổ chức ôn tập mà chúng tôi yêu cầu các trường là trong quá
trình dạy học, giáo viên đã phải hướng dẫn ôn tập cho HS, học đến
chương nào phải nắm chắc kiến thức của môn đó theo từng chương rồi đến
hết các học kỳ. Sau khi hoàn thành chương trình thì tổ chức ôn tập cho
HS theo các chủ đề. Mặt khác cũng giới thiệu cách thức tổ chức và
phương pháp ôn tập phù hợp với đặc thù nội dung cũng như phù hợp với
hình thức thi của từng bộ môn. Ví dụ hình thức thi trắc nghiệm, mỗi đề
thi sẽ có số lượng câu hỏi là bao nhiêu. Hoặc, chúng tôi cũng căn cứ
vào cấu trúc đề thi để giúp HS có thể hình dung ra hình thức một đề thi
sẽ ra sao, nhưng đó cũng chỉ là một cách thức để HS tham khảo, hướng
dẫn ôn tập mà chúng tôi sắp ban hành sẽ bao gồm rất nhiều nội dung
khác. * Hướng dẫn này có giới hạn nội dung kiến thức ôn tập không, thưa
ông?
- Về nguyên tắc thì quy chế thi là cao nhất nên không có giới hạn về
kiến thức. Các kiến thức bắt buộc là những quy định về chuẩn kiến thức,
kỹ năng của chương trình. Cấu trúc đề thi cũng được đưa ra để thẩm định
về hình thức của đề thi. Những bài đọc thêm, tham khảo sẽ không đưa vào
nội dung ôn tập.
* Vậy hướng dẫn có nêu chi tiết những nội dung mà HS cần ôn tập không?
- Sẽ không có từng bài hoặc câu trả lời cụ thể cho HS mà chỉ hướng
cho các em những nội dung cần ôn tập. Điều cần nhấn mạnh đây là văn bản
hướng dẫn ôn tập chứ không phải là tài liệu ôn tập. Văn bản này được
gửi theo đường công văn về các sở, mặt khác sẽ đưa lên mạng để HS và
phụ huynh HS quan tâm có thể khai thác, sử dụng.
Cấu trúc đề thi

Đối với các môn Toán, Vật lí, Hoá học, Sinh học, Ngữ văn, Lịch sử, Địa lí, đề thi mỗi môn gồm 2 phần:
Phần chung cho tất cả thí sinh: ra theo nội dung giống nhau giữa
chương trình chuẩn (CTC) và chương trình nâng cao (CTNC). Phần riêng
cho thí sinh học theo từng chương trình: CTC hoặc CTNC. Thí sinh học
chương trình nào (CTC hoặc CTNC) phải làm phần riêng của đề thi ứng với
chương trình đó.
Đối với các môn Ngoại ngữ: đề thi mỗi môn chỉ có phần chung dành cho
tất cả thí sinh, ra theo nội dung giống nhau giữa CTC và CTNC, không có
phần riêng.
Phần riêng của đề thi
Thí sinh học chương trình nào (CTC hoặc CTNC) phải làm phần riêng
của đề thi, ứng với chương trình đó. Thí sinh làm cả hai phần riêng của
đề thi thì bị coi là phạm quy và không được chấm điểm bài làm phần
riêng của đề thi.
Thí sinh học ban Khoa học tự nhiên: Các môn thi là Ngữ văn, Lịch sử,
Địa lí: làm phần riêng của đề thi ứng với CTC; Các môn thi là Toán, Vật
lí, Hóa học, Sinh học: làm phần riêng của đề thi ứng với CTNC.
Thí sinh học ban Khoa học xã hội và nhân văn: Các môn thi là Ngữ
văn, Lịch sử, Địa lí: làm phần riêng của đề thi ứng với CTNC; Các môn
thi là Toán, Vật lí, Hóa học, Sinh học: làm phần riêng của đề thi ứng
với CTC.
Thí sinh học ban Cơ bản: Các môn học theo CTC, SGK biên soạn theo
CTC (kể cả môn học theo CTC, SGK biên soạn theo CTC và có học một số
chủ đề tự chọn nâng cao): làm phần riêng của đề thi ứng với CTC; Các
môn học theo CTNC, SGK biên soạn theo CTNC: làm phần riêng của đề thi,
ứng với CTNC.
Thí sinh học trong trường Trung học phổ thông kỹ thuật: làm phần riêng của đề thi ứng với CTC đối với tất cả các môn thi.
Thí sinh tự do: được quyền chọn một phần riêng thích hợp của đề thi để làm bài.
Năm học 2008-2009, riêng môn ngoại ngữ vẫn đồng thời thực hiện hai
chương trình: chương trình ngoại ngữ 3 năm của Chương trình THPT không
phân ban và chương trình ngoại ngữ 7 năm của Chương trình THPT hiện
hành.
Môn Ngoại ngữ sẽ có đề thi theo chương trình ngoại ngữ 3 năm của
Chương trình THPT không phân ban dành cho những thí sinh học theo
chương trình này.

Môn Văn: Rèn kỹ năng làm bài văn nghị luận xã hội

Năm nay là năm đầu tiên Bộ GD-ĐT ban hành cấu trúc đề thi tốt nghiệp
THPT theo chương trình mới. Trước hết, trong cấu trúc đề thi môn Văn
năm nay có đề nghị luận xã hội và lại chiếm khá nhiều điểm nên HS phải
rèn luyện kỹ năng như tìm hiểu để giải thích khái niệm, các biểu hiện
của vấn đề, các vấn đề nảy sinh trong xã hội... Bên cạnh đó cần chú ý
đến những tác phẩm văn học sau năm 1975 được đưa vào chương trình học,
những đánh giá, nhận định trong các bài khái quát về văn học Việt Nam
từ sau 1975 đến hết thế kỷ 20. Khi ôn tập, ngoài việc bám sát nội dung
trong SGK, HS phải tìm đọc thêm tài liệu, tự soạn đề cương sao cho mình
dễ nhớ, dễ hiểu nhất. Đặc biệt với điểm mới theo như trong cấu trúc đề
thi thì HS phải tập viết thật nhiều vì nghị luận xã hội là dạng bài
phải làm hoàn toàn bằng năng lực. Tóm lại, trong kỳ thi tới HS sẽ không
thể học vẹt, học tủ. (LÊ XUÂN GIANG - chuyên viên môn Văn - Sở GD-ĐT
TP.HCM)

Môn Toán: Nên xây dựng một đề cương ôn tập

Ngoài việc học kỹ nội dung kiến thức trong sách giáo khoa lớp 12 (và
những công thức tính toán của lớp 10, lớp 11) thì HS cần bám sát cấu
trúc đề thi. Để nhớ lâu và nắm rõ kiến thức, mỗi HS nên xây dựng cho
mình một đề cương ôn tập chu đáo, sau mỗi bài học cần xác định kiến
thức nào là cơ bản, dạng bài tập chính và ghi chú những lỗi hay mắc
phải trong quá trình học và làm bài để tránh. Phải học kỹ những nội
dung kiến thức giao giữa 2 chương trình cơ bản và nâng cao bao gồm:
Khảo sát hàm số và những bài toán liên quan; Phương trình, bất phương
trình mũ và log; Nguyên hàm, tích phân và ứng dụng; Giá trị lớn nhất,
nhỏ nhất; Hình học không gian... (Ông NGUYỄN DUY HIẾU - Tổ trưởng tổ
Toán trường THPT chuyên Lê Hồng Phong, TP.HCM)

Ngoại ngữ: Những nội dung có thể được đề ra

HS nên theo sát sách giáo khoa 12, nếu có thể hãy xem lại các từ vựng
trong sách giáo khoa lớp 10, lớp 11 với các chủ điểm về môi trường, tổ
chức quốc tế, văn hóa thể thao, giáo dục. Những chủ điểm này được đề
cập xuyên suốt chương trình tiếng Anh ở 3 năm THPT.

Ngoài từ vựng có mở rộng (vocabulary), HS cần chú ý các điểm sau: verb
tenses, passive voice, reported speech, relative clause (còn gọi là
adjective clause), conditional sentence (3 loại câu điều kiện), giới từ
đi với các từ chỉ thời gian và nơi chốn, đi với động từ, đi với tính
từ... nằm rải rác trong các bài học (Units), phrasal verb (units 14 -
15), cách dùng: because/because of/so, although/in spite
of/despite/but/however/therefore/even though (units 7 - 9), articles
(a, an, the, no article) (unit 8), cách phát âm những âm cuối s, ed và
một số nguyên âm hoặc phụ âm mà HS thường hay nhầm lẫn. Vì đề thi có 50
câu nên những nội dung trên đều có thể được đề cập.

Vì hình thức thi là trắc nghiệm khách quan nên HS đọc kỹ đề để loại trừ
những câu sai, câu nào biết chính xác đúng thì trả lời ngay. Phần trả
lời câu hỏi cho đoạn văn nên làm sau vì phải cần có thời gian đọc kỹ.
Kinh nghiệm là các em cứ làm nháp trên đề thi sau đó canh nửa thời gian
làm bài thì chuyển vào phiếu trả lời. Còn 10 phút cuối thời gian phải
chuyển hết những câu đã làm nháp, nếu thấy còn một số câu chưa trả lời
thì nhắm hình như đúng để điền vì đây là những câu hỏi các em đã học
nhưng không nhớ kỹ. (Ông Lê Thanh Tùng - Tổ trưởng tổ Ngoại ngữ trường
THPT Nguyễn Thị Minh Khai, TP.HCM)